„Małe kobietki” to jedno z najpopularniejszych dzieł dziewiętnastowiecznej amerykańskiej pisarki, pionierki literatury kobiecej i powieści dla dziewcząt, Louisy May Alcott. Historia oparta na jej prawdziwych wspomnieniach z młodości opowiada o rodzinie Marchów, która niegdyś opływała w luksusy, a dziś mierzyć się musi z ubóstwem. Nie jest im łatwo, zwłaszcza odkąd pan March opuścił dom, by jako kapelan wspierać żołnierzy walczących w wojnie secesyjnej. Jego żona oraz dwie najstarsze córki ciężko pracują, aby móc utrzymać koniec z końcem.
„W życiu czeka nas wiele ciężkich chwil, ale wszystko da się wytrzymać, jeśli poprosimy o pomoc we właściwy sposób.”
Szesnastoletnia Meg marzy o bogactwie. Zazdrości innym pannom ich wytwornych strojów oraz możliwości brania udziału w towarzyskich spotkaniach i zabawach. Nie potrafi zrozumieć i uważa to za wielce niesprawiedliwe, że niektórzy mają wszystko, o czym tylko zamarzą, a inni zmuszeni są obejść się smakiem. Jako najstarsza z sióstr bezwiednie wywiera wpływ na pozostałe dziewczynki, a one kochają ją z całego serca, zwłaszcza rok młodsza od niej Jo, która uważa Meg za swą najlepszą przyjaciółkę i nie wyobraża sobie, by mogła ją kiedykolwiek utracić. Ta piętnastoletnia panna oddałaby wszystko, by być chłopcem. Jest najbardziej żywiołowa i temperamentna z nich wszystkich, a przy tym bardzo niezdarna, przez co wielokrotnie doprowadza do śmiesznych sytuacji. Następna w kolejności jest trzynastoletnia Beth, cichutka dziewczynka, uzdolniona muzycznie, o gołębim serduszku, która potrafi zjednać sobie każdego z kim tylko się zetknie. Jest tak nieśmiała, że praktycznie nie opuszcza domu. Najmłodsza z sióstr ma lat dwanaście. Na co dzień stara się być prawdziwą małą damą odznaczającą się dobrymi manierami i wyrażającą się w wytworny sposób. Ale tak naprawdę jest nieco próżna i afektowana, co martwi jej matkę.
„Prawdziwy talent czy cnoty prędzej czy później i tak wyjdą na jaw, a jeśli nawet nie, to wystarczy sama świadomość, że się je posiada i wykorzystuje z pożytkiem. Największy urok to skromność.”
Choć przez cały czas rodzina odczuwa brak pieniędzy, córki pani March starają się jak tylko mogą, aby urozmaicać sobie życie. Mimo codziennych obowiązków, znajdują czas na wspólną zabawę. Zakładają tajne stowarzyszenia jak np Klub Pickwicka (wszystkie bowiem zachwycają się dziełami Dickensa), albo też wystawiają najprawdziwsze sztuki (tu ukłon w stronę Jo i jej talentu pisarskiego). Swym optymizmem i entuzjazmem zarażają wszystkich dookoła, w tym najbliższych sąsiadów – rodzinę Laurence’ów. W domu obok mieszka bogaty, starszy, tajemniczy pan, pod którego opieką znajduje się jego szesnastoletni wnuk Laurie. Wychowywany pod czujnym okiem dziadka, pozostający pod stałą opieką swego guwernera, chłopak czuje się bardzo samotny. Kiedy w ich życie wkraczają urocze sąsiadki, zmienia się ono nie do poznania.
„(…) miłość rozprasza strach, a wdzięczność zwycięża dumę.”
„Małe kobietki” to powieść uznawana za klasykę amerykańskiej literatury. Ta napisana blisko 150 lat temu historia dziś może wydawać się nieco staroświecka i pretensjonalna. Niektórych czytelników może też drażnić jej moralizatorski wydźwięk. Dla mnie jednak jest to powieść, po którą ze względu na wartości, które ze sobą niesie, sięgnąć powinna każda dorastająca dziewczynka. Zwraca ona bowiem uwagę na to, co uważać powinniśmy za najważniejsze w naszym życiu. Pieniądze szczęścia nie dają. Największym bogactwem człowieka jest jego rodzina. Miłość, wzajemne zrozumienie i szacunek względem drugiej osoby. Spokój, poczucie bezpieczeństwa i dobre zdrowie. I praca, która „broni nas przed nudą i złymi postępkami, jest dobra dla ciała i ducha (…)”, która „daje też większe poczucie siły i niezależności niż pieniądze lub moda.” Jest w tej powieści coś magnetycznego, co przyciąga czytelnika. Jest klimatyczna, ze świetnie zarysowanymi portretami bohaterów i prawdziwym studium dorastania. I co dla mnie jest bardzo ważne ma swój ciąg dalszy, gdyż Louisa May Alcott napisała jeszcze trzy powieści („Dobre żony”, „Mali mężczyźni”, „Chłopcy Jo”) opowiadające o dalszych losach czterech sióstr March – Meg, Jo, Beth i Amy, po które z pewnością sięgnę, jeśli tylko nadarzy się ku temu okazja.
1. „Małe kobietki”, wyd. MG, 2012, tłum. Anna Bańkowska, s. 251
2. tamże, s. 89
3. tamże, s. 81
4. tamże, s. 150
Moja ocena: 6/6
Tytuł oryginalny: Little Women
Tłumaczenie: Anna Bańkowska
Wydawnictwo: MG
Rok wydania: 2012
Oprawa: twarda
Liczba stron: 304
ISBN: 978-83-7779-113-4